AYÇİÇEĞİNDE FİYAT BEKLENTİSİ EN AZ 2500 TL

CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, ayçiçeği hasadına sayılı günler kala yaptığı açıklamada Trakya Birlik’e seslenerek; fiyatın en az 2 bin 500 TL civarında açıklanması gerektiğini vurguladı.

AYÇİÇEĞİNDE FİYAT BEKLENTİSİ EN AZ 2500 TL

CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, ayçiçeği hasadına sayılı günler kala yaptığı açıklamada Trakya Birlik’e seslenerek; fiyatın en az 2 bin 500 TL civarında açıklanması gerektiğini vurguladı.

Emre SEDEF
Emre SEDEF
31 Temmuz 2019 Çarşamba 08:18
AYÇİÇEĞİNDE FİYAT BEKLENTİSİ  EN AZ 2500 TL

Ayçiçeği hasadına sayılı günler kala CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu düzenlediği basın toplantısında, fiyat beklentilerini ve piyasa durumunu değerlendirdi. Gaytancıoğlu, ayçiçeği ithalatında fiyatın 2 bin 500 liralar civarında olduğunu ve dolayısıyla Trakya Birlik tarafından ayçiçeği alım fiyatının en az 2 bin 500 TL olarak açıklanması gerektiğini söyledi. Gaytancıoğlu daha az bir rakam açıklanması durumunda CHP Örgütü olarak ciddi eleştirilerde bulunacaklarını; beklenen fiyatın açıklanması durumunda da teşekkür edeceklerini belirtti.

“SIFIR GÜMRÜK VERGİSİ ÜRETİCİNİN GELİR KAYBINI EN ÇOK ETKİLEYEN FAKTÖRDÜR”

CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Türkiye’de tüketicilerce en çok tercih edilen yağlı tohumlu bitki ayçiçeğidir. Ayçiçeği, Türkiye’nin ağırlıklı olarak Marmara Bölgesinde üretilmektedir. Ayçiçeğinin en büyük alıcılarından biri de bir çiftçi kuruluşu olan Trakya Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifler Birliği olan kısa adı Trakya Birlik’tir. Yıllara göre değişmekle birlikte genel olarak Türkiye’nin yılda 3 milyon ton ayçiçeğine ihtiyacı bulunmaktadır. Türkiye yine bunun yaklaşık 1,5 milyon tonunu üretmekte geri kalan 1,5 milyon tonluk kısmını ithal etmektedir. Yıllık ithalat bedeli 2 milyar dolar düzeyindedir. Hatta Türkiye’nin petrolden sonra en çok bitkisel yağlara döviz ödediği, yıllardır söylenmektedir. 2019 ayçiçeği hasadına sayılı günler kala, piyasalarda ayçiçeği için fiyat beklentisi 2500-2600 TL/ton civarındadır. Beklentiler daha yüksek de olsa, AK Parti hükümetinin son yıllarda uyguladığı sıfır gümrük vergisi uygulaması sonucu ithal ayçiçeği ve ithal hamyağın Türkiye yağ piyasasına rahatlıkla girmesi, üreticinin gelir kaybını en çok etkileyen faktördür. Ayrıca geçtiğimiz yıl hasat döneminde dolar kurunda yaşanan ciddi dalgalanmalar, bir çiftçi kuruluşu olan Trakya Birlik’çe çok iyi bir şekilde atlatılmıştır.” dedi. 

“HÜKÜMET YILLARDIR 40 KURUŞ OLAN DESTEĞİ ARTTIRMAMIŞTIR”

Trakya Birlik’in ayçiçeği üreticileri başta olmak üzere tüm ayçiçeği piyasasında denge unsuru olduğunu dile getiren Gaytancıoğlu, “Nedense Trakya Birlik’in yağ piyasasında denge unsuru olmasına ve üreticiyi korumasına rağmen, AK Parti hükümeti üzerine düşeni yıllardır yapmamaktadır. Yağlı tohumlu bitkiler ve bitkisel yağda bu kadar ithalatı azaltma yönünde bir çaba göstermeyen ve üretim artışı için hiç destekleme yapmayan AK Parti hükümeti, ayçiçeği hasadının yaklaştığı bugünlerde halen yıllardır üreticinin 40 kuruş olan desteğini arttırmamıştır. Hatta 2018 yılı ayçiçeği desteğinin yüzde 70’ini vermiş, geri kalan yüzde 30’unu hala üreticiye ödememiştir.  Halbuki; bir önceki yıla göre üreticilerin girdi maliyetleri çok artmıştır. Fiyat artışları, gübrede yüzde 90-100, tarım ilaçlarında yüzde 70-80, akaryakıtta yüzde 50’ler civarında gerçekleşmiştir. Trakya Birlik ne kadar çok üreticiyi düşünüp hareket ederse etsin, AK Parti hükümeti hiçbir şekilde yağlı tohumlu bitkilerde üreticiyi koruyacak adımları atmamaktadır. Halbuki ayçiçeği piyasası neredeyse çoğunlukla küresel aktörlerin egemenliğindedir. Ayçiçeği piyasasında alım satım yapan özel sektör, küresel sermayeye sahip çok uluslu güçlerin kontrolündedir. AK Parti hükümetine düşen Trakya Birlik ve Karadeniz Birlik gibi Tarım Satış Kooperatifleri Birliklerini güçlendirmek ve onları korumak olması gerekirken, IMF anlaşmaları sonrasında Tarım Satış Kooperatifleri Birliklerinin ‘basiretli bir tüccar gibi davranma’ mantığı bir türlü terk edilememiştir. Ancak söz konusu olan üreticinin alın teridir. Bu alın terini en çok değerlendirecek olan da üretici kuruluşlarıdır. AK Parti iktidar olduğu sürece üreticiden yana tavır almayacağı, örgütlenen üreticilerin yanında olmayacağı açıkça görülmektedir.” şeklinde konuştu.

“İTHAL ETMENİN MALİYETİ 2 BİN 547 TL’DİR”

Ayçiçeğinde yüzde 20 gibi çok düşük bir gümrük vergisi uygulandığını belirten Gaytancıoğlu, “Bu gümrük vergisi AK Parti’nin son zamanlarda yüzde 13’lere kadar düşürdüğü hatta çoğu zaman sıfırladığı bir gümrük vergisi iken, hasadın yaklaştığı bugünlerde yüzde 20 olarak uygulanmaktadır. Bu yüzde 20’lik gümrük vergisini yükseltmek Dünya Ticaret Örgütü kararlarına aykırıdır. Ancak üreticiyi korumak adına hükümetlerin başvurduğu bazı yöntemler vardır. O yöntemlerin başında ithal maliyetini fatura bedeli üzerinden yüksek göstermek başlıca uygulamalar arasındadır.  İthal ayçiçeğinin maliyeti 360 dolardır. Bu maliyeti daha yukarılara çekmek mümkündür. Hatta 2020 yılı başına kadar ithal maliyetini yükseltmek yurtiçindeki üreticiyi de rahatlatmak anlamına gelmekte, yurtiçi ürünün rahatlıkla satılması anlamına gelmektedir. 2020 yılı başına kadar ayçiçeği ithal fiyatını resmi rakam olan 360 dolar yerine daha önceki yıllarda da uygulandığı gibi, 700 dolar civarından fatura bedeli esas olarak uygulamak Türkiye ekonomisine ve üreticiye ciddi katkılar sağlayacaktır. 2019 hasadı için en çok ithalat yaptığımız ülke olan Ukrayna’da fiyatlar 360 dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye’ye ithal edilirken alınan gümrük vergisi 72 dolar ve 15 dolarlık da liman indirim maliyeti ile birlikte maliyet 447 dolardır.  5.7 TL’lik dolar kuru ile 447x5.7=2547 TL’lik en düşük maliyetli fiyat oluşmaktadır. Kısacası ithalatın maliyeti 2547 TL iken iç piyasada halen oluşacak fiyatlar 2500 TL ve üzerinde olmalıdır. Çünkü ithal ayçiçeğinde yağ oranı çok yüksek olduğu için yüzde 4’ler civarında bir fiyat avantajı kendiliğinden oluşmaktadır. Başka bir deyişle ithal ayçiçeği 100 TL/ton avantajla Türkiye’ye girmektedir. Sanayici ve ticaret yapanlar için kuruşların önemi olduğu için bunların çok ciddi bir şekilde düşünülerek hesaplanması gerekir.” ifadelerini kullandı.

“FİYAT EN AZ 2 BİN 500 TL OLMALIDIR”

Gaytancıoğlu fiyatın 2500-2700 TL arasında açıklanması gerektiğini vurgulayarak, “Ayçiçeğinin dekara 500 TL maliyetinin olduğu ve dekardan ortalama 200 kg ayçiçeği alındığı düşünülürse, 1 ton ayçiçeği maliyetinin 2500 TL olduğu da anlaşılır. Kısacası ithal fiyatının ve ayçiçeği maliyetinin 2500 TL ve biraz üzerinde olduğu bir sektörde 2500 TL’nin altında oluşacak bir fiyat gelecek yıllarda ayçiçeği piyasasını ve üretimini olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle önümüzdeki günlerde konu tüm boyutlarıyla değerlendirildiğinde Trakya Birlik tarafından belirlenecek fiyat en az 2500-2700 TL aralığında olmalıdır. Kaldı ki Trakya Birlik yağ oranına göre fiyat belirlediği için yüzde 40 yağlı ayçiçeği fiyatı 2500 TL olmalı, her yüzde 1 yağ oranı içinde prim verilmelidir. Ayçiçeğinde üretim artışı sağlayabilmek ve üretimi teşvik etmek için yıllardır uygulanan ‘fark ödeme sistemi’ üreticiyi memnun etmemektedir. Ayçiçeğinde halen uygulanan ton başına 40 liralık destek ayçiçeği üretimini cazip kılmamaktadır. Bu desteğin en az 80 liraya çıkartılması ve zamanında ödenmesi gerekir. Desteğin artması ayçiçeğinde üretim artışı sağlayabilir. Ayrıca fark ödeme destekleri hasadın üzerinden 1 yıl geçtikten sonra ödenmektedir. Bu duruma son verilmeli, desteklemeler zamanında ödenmelidir. En iyi zamanlama ürün satışının 1-2 ay sonrasıdır. Sonuç olarak, ayçiçeğinde üretim artışı ve net ithalatçılığı önleyerek kendine yeterli bir ülke olmak istiyorsak 2019 hasadının yaklaştığı bugünlerde; 2019 yılı ayçiçeği fiyatı yüzde 40 yağlı ayçiçeği için en az 2500 TL/ton olmalıdır. İthalat 2020 yılı başına kadar engellenmelidir. Bunun içinde ithal maliyeti 360 dolar/ton değil; 700 dolar/ton olarak faturalandırılmalıdır. Ayçiçeği destekleme primi 40 kuruştan en az 80 kuruşa çıkartılmalı ve hasat sonrası 2 ay içinde ödenmelidir. Kısa vadede bu 3 önlem yeterli olacaktır. Ancak uzun vadede üretim artışı ve üretim artışının devamlılığı için başta sulama olmak üzere, teknoloji kullanımının artması, üretim planlama ve yayım faaliyetlerinin artması, yerinde olacaktır. Yanlış ve tutarsız tarım politikaları, üreticinin yeterince desteklenmemesi Türkiye’nin yağlı tohumlu bitkilerde net ithalatçı konumundan kendine yeterli konuma geçmesini bir türlü sağlayamamıştır. Halbuki uygulanacak bilinçli, üretim odaklı ve bilimsel tabanlı bir tarım politikası ile tüm ürünlerde olduğu gibi yağlı tohumlu bitkilerde de kendine yeterlilik mümkündür. Türk tarımı CHP’nin uygulayacağı üretim odaklı, üretim planlamasına dayalı olan bilinçli ve tutarlı tarım politikaları ile üreten bir ülke konumuna gelecektir.” dedi.

Kerem Filiz

 

Yorumlar
Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.