KAMUNUN DİLİ ROMANLAR İÇİN UMUT VERİCİ

Roman Sivil Toplum Gönüllüsü Turan Şallı, geçtiğimiz günlerde Ankara’da bir otelde Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK)  bir günlük Roman Zirvesi düzenlediğini belirterek, “ Amaç; Roman haklarına ilişkin farkındalık oluşturmak, Roman topluluklarının haklarına erişiminde karşılaşılan eksikliklerin ortaya konulması ve bu eksikliklerin giderilmesine ilişkin önerilerin sunulmasıydı” dedi. 
Zirveye kendisinin de davet edildiğini hatırlatan Şallı, yaptığı yazılı açıklamada şunlara yer verdi:
“Zirveye davet edilerek,  şahsıma ait bireysel Roman sergisi açtım. Sergimin tanımını Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık Hanım’a ve beraberinde bulunan yetkililere tanıttım. Bir anlamda Çingene/Roman tarihsel boyutu, kültürel boyutuydu. Toplantıda konuşmacı olanlar genelde bilinen konulara değindiler. Kamunun dili umut vericiydi. 2016-2021 Roman Eylem Planı aslında bugüne kadar Roman yurttaşlara umut olamadığı gibi, pratikte yerini bulmadığı bilinen bir konudur.
ROMAN EYLEM PLANI 2022-2030 OLARAK YENİDEN YELKEN AÇTI
Umut olarak Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Roman Eylem planını 2022-2030 olarak yeniden umuda yelken açtı.  2018 Yılında Edirne Roman Eğitim Gönüllüleri Derneği’nin faaliyette olduğu dönemde dernek başkanı sıfatım ile Ankara’da yapılan toplantıda Roman vatandaşlara ve diğer kırılgan gruplara yönelik ayrımcılık konusunda kamu spotların yapılması gerektiğini ifade etmeme rağmen bu yönde atılmış bir çalışmanın halen olmadığı anlaşılmaktadır. Hotel de öğle yemeği sırasında oturmuş olduğumuz masada Tihek başkanı Muharrem Kılıç Bey ve Roman kökenli milletvekilleri Cemal Bekle ve Özcan Purçu’nun da olduğu masada bu konuyu yeniden gündeme getirdim. Zirvenin sürdürülebilir olması gerektiğini kendisine ifade ettim. Tihek başkanı zirvenin sürdürülebilir olacağını ifade etmesi umudu artırmıştır.
Tihek’in AB’nin isteği doğrultusunda kurulduğunu bildiğimden bu toplantının yapılmasında AB’nin ilgisi var mı? Diye kısa bir araştırmadan sonra 2021 Avrupa Birliği İlerleme Raporunda eleştiri olarak yerini aldığı anlaşılmaktadır. Rapordan kısa önemli alıntıları alarak: “Türkiye'nin ilk Ulusal Roman Stratejisi'nin süresi 2021'de sona erecektir ve Strateji şu ana kadar sınırlı sonuçlar vermiştir. Yeni bir ulusal strateji henüz kabul edilmemiştir. Yetkililer, Strateji'nin uygulanmasının izlenmesi ve değerlendirilmesinin güçlendirilmesi için tedbirler almıştır ancak genel olarak, Roman topluluğu ve bağımsız sivil toplum sistematik ve şeffaf bir şekilde sürece dâhil edilmemiştir. Roman vatandaşlarına yönelik birkaç nefret söylemi iddiası STK'lar tarafından rapor edilmiş ve mahkemeye taşınmıştır. Kamu Denetçiliği Kurumu ve Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Roman vatandaşların içerilmesine yönelik özel bir çalışma yürütmemiştir. Rapor döneminde Roman vatandaşların haklarına yönelik kamuoyu  farkındalık kampanyası yürütülmemiştir. Şimdiye kadar bir AB-Türkiye Ortak Roman Semineri düzenlenmemiştir” denmektedir. 
Üzerinde durulması konulardan biri Roman meselesi özü itibariyle Türkiye toplumunun bir meselesi olarak görülmesi gerektiği, yapılacak her türlü çalışma uygulamaları AB’nin talebi üzerine karşılık bulmaması gerekir. Siyasi irade Roman sosyal sorunlarını AB’ nin eleştirisinden çıkarmak için var gücüyle gayret etmelidir. Umudu AB uzantılı fonlara bırakmamalıdır. Var olan gerçeği de görmek gerekir. Türkiye ekonomisinin hızla irtifa kaybettiği bir dönemde, Roman yoksulluğu da derinleşmiştir. Maalesef siyasi popülizm politikası işe yaramıyor. Toplumun tüm kesimlerinin temel yaşamsal ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandığı, feryat ettiği bu dönemde Roman yurttaşlarımı z kendilerine yönelik ayrımcı pratikleri önemsemiyorlar. Türkiye’de Roman yurttaşları istihdama, üretim ekonomisine katmadan sorunu çözmek asla mümkün olamayacaktır. 20 yıldır Çingene/ Roman öykülerini anlatıyoruz.  Ülkemizin acı gerçeği maalesef  corolon- nanipen ( fakirlik ve yoksulluk)”
Gözde Kabasakal