Edirne’nin düşman işgalinden kurtuluşun 97’inci yıldönümü, düzenlenen törende coşkuyla kutlandı. Tören programı sabah saatlerinde Edirne Valisi Ekrem Canalp, Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, 54. Mekanize Piyade Tugay Komutanı Tuğgeneral Dündar Şahin Güngör, siyasi parti ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri tarafından Atatürk Anıtı'na çelenk sunulmasıyla başladı.
Ardından Talatpaşa Asfaltı’nda devam eden tören programı kapsamında Edirne'nin düşman işgalinden kurtuluşu, temsili olarak öğrenciler tarafından canlandırıldı. Türk Ulusunun bağımsızlık simgesi olan Türk Bayrağı’nı temsili törenle teslim alan dönemin Valisi Şakir Bey’i canlandıran genç, daha sonra Türk Bayrağını Vali Ekrem Canalp’e sundu. Oldukça coşkulu bir kalabalığın olduğu 25 Kasım Kurtuluş Bayramı’nda günün anlam ve önemine dair konuşmayı yapan Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, Edirnelilerin Kurtuluş Bayramı’nı kutladı.
“KURTULUŞ MEŞALESİNİN İLK KIVILCIMI EDİRNE’DE YAKILMIŞTI”
Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan burada yaptığı konuşmada, “Birlikte 1. Dünya Savaşı’na girdiğimiz Almanya’nın yenilmesiyle bizde yenilmiş kabul edildik. Ama Türk Milleti ve Edirneliler bu yenilgiyi bir türlü kabul edemedi; bir türlü içlerine sindiremedi. 30 Ekim 1918’da imzalanan ve bizim yenilgimizi onaylayan Mondros Mütarekesinden sadece 3 gün sonra henüz Osmanlı Coğrafyasının hiçbir yerinde Anadolu ve Trakya’nın hiçbir yerinde daha yenilginin şoku atlatılamamışken Edirne’de 4 kahraman insan çıktı. Biri o dönemin Belediye Başkanı Şevket Dağdeviren, biri Yolageldili Kasım Bey, biri Faik Kaltakkıran, biri Mehmet Şeref Aykut. Bu dört kahraman Mondros Mütarekesinden sadece 3 gün sonra 1 Kasım 1918’de Havsa Necatiye’de bir köyün samanlığında toplandılar. Dediler ki; Türk Milleti bu yenilgiyi, bu mağlubiyeti kabul etmez. Edirneliler, yenilmeyi kabul etmez. Edirne bugüne kadar 4 kez düşman işgaline uğradı. Hepsini başından defetti ve tekrar bağımsızlığını kazandı. O gün 1 Kasım 1918’de 4 yiğit adam direnişin ilk işareti olan, ilk sembolü, ilk örgütü olan Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ni kurdular. 6 ay sonra 19 Mayıs 1919’da Gazi Mustafa Kemal Samsun’a ayak basarak ulusal kurtuluş savaşının ilk adımını attı. Ama ondan 6 ay önce ilk kurtuluş meşalesinin kıvılcımı Edirne’de bu topraklarda yakılmıştı. Ve ardından Mustafa Kemal Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ni kurdu. Sonra dedikler ki, ‘Vatan bir bütündür, bölünemez.’ Bu iki cemiyet birleşti Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti oldu, Kuva-yi Milli’ye oldu, sel oldu; çağladı, taştı. Ardından ulusal kurtuluş savaşı oldu. Emperyalistleri yendi ve bugün kurtuluşumuzu bir kez daha kutluyoruz.” ifadelerini kullandı.
“NE MUTLU TÜRK’ÜM DİYENE!”
Türk Milleti’nin Kurtuluş Savaşı’nın ardından 30 Ağustos 1922’de Büyük Zaferle dünyada eşi benzeri görülmemiş bir galibiyet yaşadığını belirten Gürkan, “Kahraman Türk Ordusu; 7 düvele karşı emsali görülmemiş bir zafer yaşattılar bu millete. Ve o gün bu büyük millet, şanlı Türk Ordusu ve Türk Milleti hep beraber haykırdı; Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl! Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl. Ve ardından 24 Temmuz 1923 Türkiye Cumhuriyet’in tabusu Lozan Anlaşması imzalandı. 29 Ekim 1923 Mustafa Kemal Atatürk’ün, o büyük insanın, Başkomutanın, Cumhuriyet’imizin kurucusunun önderliğinde Türkiye Cumhuriyet’i kuruldu. Bu cumhuriyet sadece Türk’lerin Cumhuriyeti değildi. Dünyada emperyalizmin ezmeye çalıştığı bütün mazlum milletlerin bir direnişi, başkaldırısıydı. Edirne’nin bugün 97. Kurtuluş Yılını kutluyorsak, bunu Mustafa Kemal Atatürk’e, silah arkadaşlarına, aziz şehitlerimize ve kahraman gazilerimize borçluyuz. Ruhları şad olsun. Edirne’nin Kurtuluşunun 97. Yıldönümünde Edirne’den hep beraber, bütün Edirneliler, devletiyle, milletiyle bütün Edirneliler bir kez daha şunu söylüyoruz, Ey büyük Atatürk; Açtığın yolda, gösterdiğin hedefe, durmadan yürüyeceğime ant içerim. Varlığım Türk varlığına armağan olsun! Ne mutlu Türk’üm diyene!” dedi.
Gürkan’ın konuşmasının ardından Edirne’yle ilgili şiirler okundu ve halk oyunları gösterileri sergilendi. Ardından tören programı, geçit töreniyle devam etti. Geçit töreni sırasında Kırsalın Doğal Pazarı esnafı kadınlar, törende bulunan vatandaşlara yöresel ürünler dağıttı.
Kerem Filiz
