Gayrimenkul ve araç satışlarında 1 Kasım itibarıyla yeni bir dönem başladı. Ticaret Bakanlığı'nın hazırladığı yeni düzenlemeyle artık ilan veren kişiden, gayrimenkul veya araçla bağlantısını ya da yetkisini gösteren belge istenecek.
Konuyla ilgili olarak gazetemize açıklamalarda bulunan Trakya Umum Emlak Müşavirleri Derneği Edirne Şube Başkanı Aytaç Feda, şunları söyledi:
"1 Kasım 2023 tarihi itibariyle taşınmaz ticareti kanunlarıyla ilgili, taşınmazlarımızı veya taşınmaz mal sahipleri, satış platformlarına girecekleri zaman iki defa kimlik doğrulaması yapacaklar. Yani, elimizdeki telefonların bir kısmında bu doğrulama yapılamayacak. Emlak bürolarına gelip, onların telefonlarından doğrulama yapmaya çalışacaklar. Eski veya interneti olmayan telefonlardan bu işlemleri gerçekleştiremeyecekler. Platformlara verecekleri ilanlarda, öncelikle kimlik doğrulama işlemi yapacaklar, hangi tapusunu satmak istiyorlarsa onay alacak, akabinde platformlarda ilanlarını yayınlayabilecekler.
BURADA SORUNLARLA KARŞILAŞILABİLİR
Emlakçılar açısından; emlakçı öncelikle kendi vergi levhasını, almış olduğu yetki belgesini ve kimliğini taratarak platforma kaydolabilecekler. Bunları yapamazlarsa, platforma ilan verme hakkı ellerinden alınıyor. Bu güzel bir uygulama, ancak daha yeni olduğu için eksiklikleri var. Bu eksiklikler de zamanla tamamlanacak. Şu anda kanunda var ama, sonradan eklenecek konulardan birisi, platformlarda onay alınmadığı için emlakçıya kayıt verirken ilk olarak kimliğini doğrulayacak, kimliği doğruladıktan sonra, bir de hangi tapuyu satacağının yetkisini verecek. Üçüncü konu; emlakçı ile satıcı arasında, satılık yetki belgesi dediğimiz bir belge düzenlenecek. Burada satıcının adı soyadı, emlak firmasının adı soyadı ve satış fiyatına varıncaya kadar tüm bilgileri vermek zorundalar. Burada sorunlarla karşılaşacağız; 2-3 sene önce mülkü almış olduğu fiyatla, şu anda satmak istediği ve internete girdiği fiyatlarla sıkıntılar çıkabilir. İnsanlara vergiler de yansıyacak.
EMLAKÇI FATURASINI KESMEK ZORUNDA
Emlakçı, girmiş olduğu ilanın faturasını kesinlikle kesmesi gerekiyor. Yani 5 milyon liralık bir ilan girdiyse, 4,5 milyon gibi rakamlara satıldıysa, ilandan düşüldüğü zaman devlet bunu takip edecek. Bu 4,5 milyon lira üzerinden de satıcıdan yüzde 2 ve alıcıdan yüzde 2 olmak üzere toplamda yüzde 4’lük komisyonların faturalarının kesilmesi gerekiyor. Önümüzdeki günlerde, vergi dairesi bu faturaları istediği zaman sunamıyorlarsa, usulsüzlük ve büyük cezalarla karşılaşacaklar.
DOĞRULAMA İSTENİYOR
Bazı mal sahiplerinin elindeki telefonlar, doğrulama işlemleri için yeterli olmayabiliyor. 1’inci derece akrabaları ve 2’nci derece akrabalarının telefonlarından da kimlik doğrulama işlemlerini yapabilirler, sırf kendi telefonlarıyla yapmaları gerekmiyor. Onlara yetkilendirme verip doğrulama yapmaları gerekiyor. Kimlik doğrulaması yapılmadan ne ilan verebilecek, ne de tapuda işlem yapılabilecek. Tapu dairesi de çift kimlik doğrulaması istiyor. Daha önceden, vefat eden bir kişinin kimliği, satıcının üzerine geçirilerek vekaletlerle sahte olarak satışlara şahit olduk, tapu dairesinden döndü. Bizim emlakçı olarak, verilen vekaleti sorgulama hakkımız yok. Biz, her vekaleti doğruymuş gibi almak zorundayız, tapu dairesine bildiririz. Tapu dairesi de imzayı almadan önce, o vekaletin iptal olup olmadığının kontrolünü yapar, bir de yetkilendirmede, yetkiyi veren ve yetkilendirenin adı soyadı ve kimlik numaralarının teyidini aldıktan sonra imzayı atar. Eğer tutmuyorsa sahte vekalet anlamına gelir, polise bildirilir. Şu an bunların hepsinin önü kapanmış oldu. Çünkü bir mal sahibi, e-Devlete vermiş olduğu telefon üzerinden kimlik doğrulama yapamıyorsa, yetkilendirme de yapamayacak, satış da yapamayacak.
YÖNETMELİĞE UYULMADIĞI TAKDİRNE 100 BİN LİRA CEZASI VAR
Yönetmeliğe uyulmadığı takdirde, emlakçılara ilan başına 100 bin lira cezası var. Yani bize bir satıcı gelince, eğer ben onun kimlik doğrulamasını yapıp, satılık yetki belgesi sözleşmesini imzalamadığım takdirde, biz emlakçılara ilan başı 100 bin lira cezası var. Vatandaşlara da 1 yıl önce 1 milyon liraya aldıkları yerleri, şu anda 5 milyon liraya satıyorlarsa, devlet aradaki farkın vergisini alacak. Bu yönetmelikle ‘çantacı’ dediğimiz emlakçıların önü kesilmiş oldu. Fiyat kirliliği ortadan kalktı. Emlakçıya giden bir satıcı ‘mülkü 2 milyon liraya sat’ diyor ve emlakçı da kafasına göre 3-4 milyon lira ilana giriyor. Sonra fiyat kirliliği çıkıyor. Satıcı kendi e-Devlet’inden onay verdiği zaman, fiyatın arkasında durmak zorunda kalacak. Her ay kafasına göre fiyat artıramayacak. Fiyat artışları da enflasyona göre olacaktır.”
Yavuz Göktaş
