Halk Eğitim Merkezi’nde düzenlenen törenler, saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başladı. Günün anlam ve önemi hakkındaki konuşmayı Süleyman Demirel Fen Lisesi Tarih Öğretmeni Sema Demirkıran yaptı. Demirkıran konuşmasında 20.yüzyılın başlarında hüzünün, tüm coğrafyaların ortak paydası olduğunu ifade ederek,”Yüzyıllar boyu Osmanlı Devleti'nin egemenliği altında yaşamış Balkan ulusları bağımsızlıklarını kazandıktan sonra Artık hasta adam olarak adlandırılan eski yöneticilerinden toprak alarak sınırlarını genişletme peşine düştüler” dedi.
Demirkıran, yaşanan tarihi olaylarla ilgili bilgiler vererek sözlerini şöyle sürdürdü:
“Osmanlı Devleti'nin Trablusgarp'ta İtalya'yla savaşmasından yararlanan Bulgaristan, Sırbistan, Karadağ ve Yunanistan Makedonya için ıslahat istediler. Fakat Osmanlı Devleti yapılan bu istekleri kesinlikle reddetti. 8 Ekim 1912 tarihinde Karadağ Osmanlı Devleti'ne savaş açtı. Bu savaş ilanının ardından Yunanistan, Bulgaristan ve Sırbistan'ın destek açıklamaları geldi.
TÜRKLERE KARŞI YAPILAN KATLİAMLAR İNSANLIK DRAMINA DÖNÜŞTÜ
Savaş sırasında Sırp, Bulgar, Arnavut, Yunan ve Ermeni çetelerinin silahsız Türklere karşı katliamları inanılmaz bir insanlık dramına dönüştü. Amaçları Türkleri baskı ve şiddet yoluyla Anadolu'ya dönmeye zorlamakta. Osmanlı Devleti, Sırbistan'a karşı Kumova'da büyük bir yenilgi aldı. Ardından Yunanlılar, Selank'i ve Ege adalarını ele geçirdi. Bulgar Kralı Ferdinantın ise gözü, İstanbul'daydı. Bu amaçla Bulgar kuvvetleri Trakya'ya yöneldi. Kısa sürede bütün Trakya Bulgar işgaline uğradı. Bir tek yerde Türk bayrağı dalgalanmaya devam etmekteydi. O da bir asra yakın Osmanlı İmparatorluğu'na başkentlik yapan Sultan 1. Murat'ın yadigarı Edirne. Edirne 20 yüzyıl başlarında tarihinin en zor günlerini geçirmiş, daha birkaç sene öncesine kadar bir arada yaşadığı komşusu Bulgarlar tarafından 1912 kuşatılmıştır. 24 Eylül 1912 Edirne'ye baskın taarruzu düşündüğü bu nedenle Edirne'ye müsaher mevki takviye edilmesi vatani hizmet süresi dolan askerlerin terhis edilmemesi gerektiği belirtilerek yaklaşan tehlikeye dikkat çekmiştir. Bu amaçla Edirne Müstahkem Mevkii Kumandanlığı'na Mehmet Şükrü Paşa getirilmiş.
EDİRNE’DE TARİHE GEÇEN BİR SAVUNMA GERÇEKLEŞTİ
Şehrin kuşatılması halinde 40 gün savunulması emri verilmiştir. Ancak Mehmet Şükrü Paşa İstanbul'dan destek alamamasına rağmen Bulgar ve Sırp ordularına saldırılarına 5 ay 5 gün süreyle direnerek tarihe geçen bir savunma gerçekleştirmiştir. Edirne'yi bir türlü alamayan Bulgar ordusu Sırplardan yardım istemiş General Savanobiç komutasında 20 bin kişilik Sırp Kuvveti, Kale kuşatmalarında kullanılan ağır toplarıyla birlikte Edirne önlerine gelmiştir. Yardım ümidinin kalmaması üzerine Şükrü Paşa daha fazla dayanamamış 26 Mart 1913'te Edirne düşmüştür. Kuşatma sonrası Edirne'ye giren Bulgar askerlerin Edirne'de bulunan Müslümanların ve Yahudilerin evlerini üç gün boyunca yağmalamış, uzun kuşatma, savaş ve açlık sonrası bitkin düşmüş Osmanlı esirleri Sarayiçi bölgesine soğuk, açlık ve ölüme terk edilmiştir. Binlerce vatan evladı, günlerce ağaç kabuklarını yiyerek hayatta kalma mücadelesi vermiş ancak çoğu şehit düşmüştür.
AZİZ ŞEHİTLERİMİZ RAHAT UYUYUN
Bu kuşatmada canlarını kaybeden aziz şehitlerimiz, temiz kanlarımız ile suladığımız vatan topraklarında rahat uyuyunuz. Şunu bilmelisiniz ki Temiz kanlarınızla suladığınız kutsal vatan toprakları bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da kutsal bir emanet olarak muhafaza edilecektir. Emanetinizin bekçisiyiz. Bizler bugün aldığımız nefesi, onların verdiği son nefese borçlu olduğumuzu hiçbir zaman unutmamalıyız. Edirne'nin tarihine unutulmaz iz bırakan Balkan Savaşları'nın yüz onuncu yıl dönümünde Edirne'mizi canlarını hiçe sayarak savunan asker, sivil, tüm şehitlerimize ve Şükrü Paşa'ya şükranlarımızı sunuyor, saygıyla önlerinde eğiliyoruz. Vatan size minnettardır. Ruhlarınız şad olsun.”
Konuşmanın ardından Balkan Savaşı’nı anlatan ve o günlerden bazı görüntülerinde yer aldığı belgesel yayınlandı Belgeselin ardından Süleyman Demirel Fen Lisesi öğrencileri tarafından hazırlanan gösteri sunuldu. Duygulandıran program, gösterinin ardından son buldu.
Yavuz Göktaş
