CHP İl Kadın Kolları Başkanı Çiğdem Gegeoğlu, Parlamentolar Arası Birlik’in 2023 verilerine göre dünyada parlamentoda kadın temsilinde 186 ülke arasında en alt sıralara gerilediğimizi dile getirdi.
CHP Edirne Başkanlığı Toplantı düzenlenen basın toplantısında, 5 Aralık Kadınlara Seçme ve Seçilme Hakkının Tanınmasının 89’uncu yıl dönümü hakkında açıklama yapıldı. Basın açıklamasına CHP İl Başkanı Samet Kahraman, CHP Merkez İlçe Başkanı Yücel Balkanlı, CHP İl Kadın Kolları Başkanı Çiğdem Gegeoğlu, CHP Merkez İlçe Kadın Kolları Başkanı Seyhan Güzel, İl Genel Meclisi Başkanı Mehmet Geçmiş ile İl ve Merkez İlçe Kadın Kolları Yönetim Kurulu Üyeleri katıldı.
Basın açıklamasını İl Kadın Kolları Başkanı Çiğdem Gegeoğlu okudu. Gegeoğlu, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde, 23 Nisan 1920’de TBMM'nin açıldığını ve o dönemde parlamentoda sadece erkek milletvekillerinin olduğunu hatırlatarak, şunları söyledi:
"Oysa Türkiye Cumhuriyeti’nin bağımsızlığı için verilen milli mücadelede kadınlar ve erkekler yan yana, omuz omuzaydı. Takvimler 5 Aralık 1934’ü gösterdiğinde ise biz kadınlar Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne seçme ve seçilme hakkını kazandık. Dönemin Başbakanı İsmet İnönü’nün ifadesiyle; kadının kurtuluş devrimi gerçekleşti. Bugün, bu kurtuluş devriminin 89’uncu yıl dönümü. Kutlu olsun.
Kadınlar, 1935’te gerçekleşen seçimlerde aday oldu ve oy kullandı. Akın akın sandıklara koştu. Büyükşehirlerde kadın ve erkeklerin oy kullanma oranı birbirine çok yakındı. 17 kadın milletvekili Meclis’e girdi. Bir yıl sonraki ara seçimde kadın milletvekili sayısı 18’e çıktı. O dönem, Meclis’teki kadın milletvekili oranımız yüzde 4,6 oldu ve parlamentoda kadın temsilinde dünyada ikinci sıraya yerleştik. Bu gurur tablosunun üzerinden 89 yıl geçmesine rağmen, kadınlar hala siyasette birçok eşitsizlikle karşı karşıya. Parlamentolar Arası Birlik’in 2023 verilerine göre dünyada parlamentoda kadın temsilinde 186 ülke arasında en alt sıralara geriledik. Pakistan, Suudi Arabistan ve Somali eşit temsilde bizim önümüzdeler. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) Haziran 2023 raporuna göre; Türkiye’de kadınların siyasete katılımı OECD ortalamasının da gerisinde kaldı. Raporda, Finlandiya’da kabinede kadın temsil oranı yüzde 64,3 iken Türkiye’de bu oran yüzde 5,9 ‘dur. Yine aynı rapora göre, Bakanlar Kurulu’nda kadın temsili konusunda 42 ülke arasında 38’inci sırada yer alıyoruz. Parlamentoda kadın temsilinde Güney Kore’den sonra, Bakanlar Kurulu’nda ise Çek Cumhuriyeti’nden sonra geliyoruz.
1934 yılından bu yana 24 Genel Seçim gerçekleşti. Toplam 11 bin 985 milletvekili Meclis’te görev yaptı. Bu vekillerin sadece 717’si kadın. 2023 genel seçimlerinde Hüda-Par ve Yeniden Refah Partisi’nin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne girmesiyle, Cumhuriyet tarihinin en cinsiyetçi parlamentosu oluştu. 600 milletvekilinin sadece 119’u yani yüzde 19.83’ü kadın. 27. Dönem parlamentosunda yüzde 17,1 olan bu oran, 28. Dönemde sadece yüzde 2,73 artabildi. Yine kritik eşik olan yüzde 33’ü bile yakalayamadık. Oysa 2022’de yapılan bir araştırmaya göre, Türk toplumu kadının siyasette daha fazla temsil edilmesini istiyor. Verilere göre, kadınların yüzde 71’i, erkeklerin yüzde 54’ü kadın siyasetçi sayısı artınca, Türkiye’nin gelişeceğini, daha iyi bir toplum haline geleceğini düşünüyor.
Bugünü bizler için özel kılan bir başka konu ise; Yaşamhak projemizin 3’üncü yıl dönümü olmasıdır. İstanbul Sözleşmesi’nin bir maddesini hayata geçirdiğimiz projemizle, kadına yönelik şiddetle etkin şekilde mücadele ediyoruz. 444 82 85 numaralı alo şiddet hattımız üzerinden, şiddet mağduru kadın ve çocuklara 7/24 ücretsiz hukuki ve psikolojik destek hizmeti sunuyoruz. Projemiz kapsamında bugüne kadar onbinlerce kadının hayatına birebir dokunduk, dokunmaya da devam ediyoruz. Ekonomik şiddetten psikolojik şiddete, dijital şiddetten fiziksel şiddete kadar, bütün mağdur kadınları karakollarda, mahkemelerde, hastanelerde, savcılıklarda yalnız bırakmıyoruz. Sivil Toplum Kuruluşları, Barolar ve Meslek Odaları ile imzaladığımız protokoller sayesinde, kadınlara ve çocuklara destek oluyoruz. Acil durumlarda kadınlar, bize mobil uygulamamız üzerinden kolayca erişebiliyor. Biz kadınlar için eşitlik mücadelesi, bir hak mücadelesidir. Eşit bir dünya kurmaya kararlıyız. Laik, demokratik ve özgür yarınlar biz kadınların ellerinde yükselecek."
Yavuz Göktaş
