Ekonomik kriz, yüksek enerji maliyetleri ve zincir marketlerin yaygınlaşması… Mahalle bakkallarının varlığı tehlike altında. Edirne Bakkal ve Tekel Bayileri Odası Başkanı Süleyman Yaşagör, yaz aylarında soğuk içecek talebine cevap verebilmek için dolapların 24 saat çalıştığını, ancak artan elektrik faturalarının esnafı kapanma noktasına getirdiğini söyledi.
“Artık kiradan fazla elektrik faturası ödüyoruz” diyen Yaşagör, “Yazın buzdolaplarını kapatmak gibi bir lüksümüz yok. Halkın talebine cevap verebilmek için mecburen 24 saat çalıştırıyoruz. Ama bu maliyet bizim kârımızı yok ediyor. Her ay cebimizden gidiyor. Esnaf artık sadece çalışıyor ama kazanmıyor” dedi.
“ZİNCİR MARKETLER BAKKALI BİTİRDİ”
Bakkalların giderek azaldığını, mesleğin artık sürdürülemez hale geldiğini ifade eden Yaşagör, “Eskiden her mahallede bir ‘bakkal amca’ olurdu. İnsanların çocukluk anılarında yer eden bir figürdü. Şimdi o kültür yavaş yavaş siliniyor. Günümüzde bakkallar sadece su, içecek, ekmek ve birkaç atıştırmalık ürün satarak ayakta durmaya çalışıyor. Şarküteri, temizlik malzemeleri, çocuk ürünleri gibi ürünleri raflarında görmek neredeyse imkânsız hale geldi”diye konuştu.
Yaşagör, bakkallık mesleğinin geçici bir uğraş haline dönüştüğüne dikkat çekerek, “Artık birçok kişi 2 ile 3 yıl işletip devrediyor. Kalıcı bakkallar parmakla sayılacak kadar az. Edirne’de yıllardır bu işi yapan, mesleği sürdüren bakkal sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor” dedi.
Bakkalları zorlayan tek etkenin enerji maliyetleri olmadığını vurgulayan Yaşagör, zincir marketlerin mahalle aralarına kadar girmesiyle birlikte küçük esnafın müşteri kaybettiğini vurgulayarak, “Bugün insanlar alışveriş merkezlerinde veya zincir marketlerde her ürünü daha ucuz bulma umuduyla gidiyor. Küçük esnafla rekabet şansı bırakılmadı. Fiyat farkı, promosyonlar ve kampanyalarla halk büyük markete yönlendiriliyor. Biz de mahalle kültürüyle birlikte yok olmaya sürükleniyoruz”dedi.
ENERJİ DESTEĞİ İSTEDİ
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken’in de küçük esnafa yönelik enerji desteği talebiyle girişimlerde bulunduğunu hatırlatan Yaşagör, ancak bu konuda hâlâ somut bir adım atılmadığını ifade etti.
Yaşagör, “Soğuk dolapları çalıştırmak zorundayız. Vatandaş mağdur olmasın diye 24 saat hizmet veriyoruz. Ama bizim dayanacak gücümüz kalmadı. Enerji fiyatları esnaf için özel bir tarifeye bağlanmalı, indirim sağlanmalı. Aksi takdirde daha birçok bakkal kapılarına kilit vuracak.”şeklinde konuştu.
Yaşagör son olarak, bakkalların sadece birer satış noktası olmadığını, aynı zamanda mahallenin güvenliğini, samimiyetini ve dayanışmasını temsil ettiğini hatirlatarak,“Bakkallar aynı zamanda mahallelinin dert ortağıydı. Bir aile gibi görülüyordu. Şimdi o bağ da kopmak üzere. Bu sadece ekonomik bir kriz değil, kültürel bir kayıp aynı zamanda. Mahalle bakkalı giderse, mahalle kültürü de gider”dedi.
Mert Hamarat
