Nedim Zobar, üniversitelerin asli görevi olan bilim üretme işlevinden uzaklaştırıldığını ifade ederek, “Üniversiteler bilim değil, rant üreten kurumlara dönüştürülüyor. Akademik kadrolar, liyakate göre değil siyasi sadakate göre şekillendiriliyor. Gençler nitelikli eğitimden, akademisyenler özgür bilim üretme ortamından mahrum kalıyor” dedi.
Zobar, 2024-2025 yılı verilerine dikkat çekerek 208 üniversitede 6.8 milyon öğrencinin ve 185 bini aşkın akademik personelin bulunduğunu hatırlattı. Ancak bu büyük yapının bilim üretmekten uzaklaştığını belirterek, “Rektör atamaları bilimsel başarıya değil, siyasi yakınlığa göre yapılıyor. Akademik yayın yapmamış isimler üniversite yönetiminde söz sahibi oluyor” diye konuştu.
“YÖK, EĞİTİMİN ÖNÜNDE ENGEL"
Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) 12 Eylül darbesinin bir ürünü olduğunu hatırlatan Zobar, YÖK’ün üniversiteleri tek adam rejiminin uzantısına dönüştürdüğünü söyledi. Avrupa Üniversiteler Birliği’nin raporuna göre Türkiye’nin akademik özerklikte son sırada olduğunu hatırlatarak, “Bu utanç verici tabloya rağmen iktidar, YÖK eliyle üniversiteleri denetim altına almayı sürdürüyor” dedi.
2025 bütçesinde üniversitelere ayrılan kaynağın yetersizliğine de dikkat çeken Zobar, “Devlet üniversitelerine ayrılan 487 milyar TL’lik bütçe yetersiz. Aynı yıl Diyanet İşleri Başkanlığı’na 130 milyar TL ayrılması, bilime değil itaate yatırım yapıldığını gösteriyor,” ifadelerini kullandı.
Üniversitelerde özgür düşüncenin baskı altına alındığını belirten Zobar, rektörlerin siyasi iktidarın uzantısı haline geldiğini belirtti. “Öğrencilerin demokratik haklarını kullanmaları engelleniyor, gösteri yapan gençler yurtlardan atılıyor, tutuklanıyor. Bu ülkenin en zeki gençlerini susturamazsınız” dedi.
Üniversitelerdeki idari ve teknik personelin görmezden gelindiğini vurgulayan Zobar, görevde yükselme sınavlarının düzenli yapılmamasını, mülakatlardaki keyfiyeti ve adaletsiz ek gösterge uygulamalarını eleştirdi. “Mühendis, mimar ve şehir plancıları gibi teknik personelin hakları verilmemektedir. Bu unvanlardaki çalışanlar için ek göstergeler 4800-6400 aralığına çekilmelidir"diye konuştu.
Zobar, çözüm önerilerini de sıralayarak “YÖK derhal kaldırılmalı, üniversiteler özerk yapıya kavuşturulmalı. Rektörler seçimle belirlenmeli, üniversite bileşenleri söz sahibi olmalı. Bilimsel özgürlükler, toplumun ihtiyaçları doğrultusunda güvence altına alınmalı” diye konuştu.
Nedim Zobar açıklamasının sonunda Eğitim-İş Sendikası olarak üniversitelerde yaşanan hukuksuzluklara karşı mücadelelerini sürdüreceklerini belirterek, “Üniversitelerin özgürlük ve özerklik mücadelesine desteğimiz sürecek. Bilim susmayacak, biz susmayacağız” dedi.
Bülent Sarıçiçek
