Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren, Edirne’deki vakıf kiracılarına uygulanan zam oranıyla ilgili gazetemize önemli açıklamalarda bulundu. Öncelikle bunun bir zam değil, ‘uyarlama’ olduğunu belirten Güneren, uyarlamayı da ekspertiz raporları sonucu yaptıklarını ifade etti. Kamuoyundaki ‘Sadece Edirne’de bu kadar artış yapıldı’ söylemlerinin doğruyu yansıtmadığını da söyleyen Güneren, hiçbir esnafa ‘Anahtarı bırakın gidin’ demediğini vurguladı.
“ALİPAŞA VE ARASTA’DA MİNİMUM KİRA BEDELİ 2 BİN LİRA”
Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren, ekspertiz raporlarına göre Alipaşa Çarşısı’ndaki en düşük kiranın 3 bin lira olması gerektiğini söyleyerek, “Alipaşa Çarşısı için bir ekspertiz çalışması yaptık. Bu çalışma sonrasında Alipaşa Çarşısı’ndaki kiraların minimum 3 bin lira olduğu sonucuna vardık. Bu ekspertiz yapılırken; çarşıdaki dükkanların hemen hemen tamamı aynı büyüklükte. Elbette ki orta kapıda ayrı bir durum var ama genelde çok yakın birbirlerine. Cephe olarak, lokasyon olarak, metrekare olarak çok büyük sıkıntı yaşanmıyor. Kapı girişlerini ayırıyorum. Orta kapı girişinin ticari cazibesi daha yüksek; yukarıdaki kapı girişleri daha düşük. Bunların hepsini biz hesaba kattık. Lokasyon, metrekare ve cepheden hariç, yaptığımız ihalelerde elde edilen rakamları aldık. İhale yapıyoruz; 3500-4000 liraya gidiyor. Gerçekleştirilen devirlerdeki rakamlara aldık. 2500-3000 lirada devirler gerçekleşiyor. Hemen bir üstüne Saraçlar Caddesi’ne çıktık. Baktığımızda 7000-7500 liradan aşağıya dükkan yok. Tabi bu biraz uçuk onu da kabul etmemiz gerekir. Bir altına ara sokaklara indik. Maarif’e kadar gittik. Oralardaki dükkan kiraları da şu anda ortada. Dolayısıyla Alipaşa için böyle bir belirleme yaptık. Selimiye Arastası’nda da 3000-3500 lira bandında olması gerektiğini düşündük. Çünkü ihale yapıyoruz; 5 bin 250 liradan gidiyor 2017 yılında. Devir yaptık; 2017’de 2 bin 500’den, 2018’de 2 bin 750’den, 2019’dan 3 bin 341 liradan. Bu çarşılarımızda yılda ortalama 10 tane devir oluyor. Bunun üzerine hem Alipaşa için hem de Arasta için dedik ki; minimum kira bedeli 2 bin lira olsun. Kiracının adına, yaptığı işe, gücüne, güçsüzlüğüne bakmadan 2 bin lira yaptık. 2 bin liranın üzerinde olanlarla ilgiliyse 16,81’dir. Bu seneki Tüketici Fiyat Endeksinin 12 aylık ortalamasına göre bir değerlendirme yaptık ve 16,81 uyguladık. Zaten kişinin kirası 2 bin 200 lira; 16,81’le çarptık 2 bin 450 oldu. 2 bin liranın üzerindeki kiralara normal artış uyguladık.” ifadelerini kullandı.
“BEDESTEN’DE CEPHEYE GÖRE UYARLAMA YAPTIK”
Bedesten Çarşısı’yla ilgiliyse iç ve dış dükkanlarla ilgili farklı uygulamalar yaptıklarını söyleyen Güneren, “Bedesten Çarşısı’nda iç dükkanları ayrı, dış dükkanları ayrı düşündük. En güzel cephe Eski Cami’den inilen ve Köfteci Osman’ın tarafındaki cepheler. Bu 2 cephenin dış dükkanları 2 bin liradan aşağı olmamalı dedik. Diğer 2 cephe de daha sönük cepheler. Dükkanların her birinin metrekaresi, lokasyonu, cephesi dikkate alınarak 2 bin lira, bin 500 lira ve bin 250 lira diye fiyat oluşturduk. Buna istinaden de bu fiyatların altında kalanlar varsa ayarlamalarını yaptık.” dedi.
“BAŞKA BÖLGELERDE YÜZDE 1369 ARTIŞ OLAN DÜKKANLAR VAR”
Yüzde 268 oranında zam yapıldığıyla ilgili söylentiyi yalanlayan Güneren, “Yüzde 268 diye bir şey çıktı. Bunu kim hesapladıysa yanlış hesaplamış, öyle bir hesap yok. Bizim buradaki fikrimiz; bir taşınmaz kiralama bedeli olarak emsal ve rayicinin altında kaldıysa biz bunu yapmakla mükellefiz, yapmak zorundayız. Görevimiz bu. Bu emlakları yönetmek için bu koltuklarda oturuyoruz. ‘Bu sadece Edirne’de yapılıyor’ dendi. Bakın biz merkezi bir teşkilata bağlıyız evet ama merkez Edirne’yi bilmez ki. Ben Adana’yı, İstanbul’u bilir miyim? O yüzden merkezin taşrada bu birimleri var. Merkez bize bu yetkileri zaten vermiş vaziyette. Benim de içinde olduğum teşkilatta 10 ayrı bölgede, yüzde 100 ve üzerinde kira artışı yapılan taşınmazlar var. Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün 10 ayrı bölgesinde yüzde 100 ve üzerinde kira artışı yapılmış. Edirne burada 22 tane taşınmazla en yüksek yüzde 189’la listede yerini buluyor. Bu örnekleri vermek çok doğru değil oraların durumunu bilmeyiz ama yüzde 242, yüzde bin 369, yüzde 528, yüzde 190 gibi kira artışının uygulandığı bölgeler var. O bölgelerin durumunu ben bilmem, o bölgeler de benim durumumu bilmez. Biz taşınmaza bakarız; emsal ve rayici ayarlarız, analiz ederiz, hesaplarız, raporlarımızı çıkarırız, dosyamızı yaparız. Çünkü ilerleyen dönemde bunların hesap verilebilir olması gerekiyor. Başka bölgede olmuyor sözleri yalan. Kimsenin hakkını yemeyiz ama Vakıfların hakkını da yedirmeyiz.” şeklinde konuştu.
“HİÇBİR ZAMAN ANAHTARI BIRAKIP GİTSİNLER DEMEDİM”
Esnaf temsilcileriyle 29 Kasım’da toplantı yaptıklarını söyleyen Güneren, “Bu toplantı esnasında ben esnaf temsilcilerine, biz bir tebligat çektik, o ihbarnamede kira bedelini bildirdik, dedim. Bu resmi bir yazı. Buna karşı bir itiraz varsa; aynı yoldan resmi olarak bize gelmesi lazım. Bunu esnafa anlatın bize bir geridönüş yapılacaksa bu şekilde yapılsın, dedik. Bu bizim söylediğimiz laf. Bugün daha iyi anlıyorum ki; çarşı yönetimi de bunu çarşılarında söylememiş. 2 gündür aşağıya dilekçe vermeye gelen kişileri, uygunsam yukarıya gönderin diyorum. 3’lü, 5’li geliyorlar. Görüştüğüme de artı koyuyorum. Bunlar sana daha önceden söylendi mi, söylenmedi mi diye soruyorum. Söylenmediyse çarşı başkanına git diyorum. Bunlar daha yeni söylenmiş. Söylediğimiz bir şey söylenmemiş ama söylemediğimiz bir şey söylenmiş. ‘Anahtarı bırakıp gitsinler’ demişim diye söylenmiş esnafa. Yine o 5 çarşı ve esnaf temsilcisine ‘Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren size böyle bir şey söyledi mi?’ diye sorulabilir. Söylediysem söyledi desinler. Söylemediysem söylemedi desinler. Sinir ucu bir söylemdir; anahtarı bırakın gidin lafı. Düşünsem bile söyleyemem onu. Fakat o kişilerin böyle bir şeyi söylediğimi belirtmesi; Türk Ceza Yasası’na göre suç teşkil eder. Nitekim ben de bu konuyla ilgili suç duyurusunda bulundum. Benim kimsenin hakkında gözüm yok, kimse de benim hakkımı alamaz. Açık ve net söylüyorum. Biz burada devlet işi yapıyoruz.” dedi.
“BU MAL SİZİN OLSA KAÇ LİRAYA KİRAYA VERİRSİNİZ?”
Devlet işini sahiplenerek yaptıklarını söyleyen Güneren, “Bu taşınmazlar, akar vasfında taşınmazlar. Bu taşınmazlarla ilgili olarak Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün görevi, taşınmazları basiretli bir işadamı gibi değerlendirip; gününün emsal ve rayicine en uygun şekilde kiralanmasını sağlamak. Bu mal sizin olsa kaç liraya kiraya verirsiniz? Soru bu. Cevabı kamuoyu versin. Hiç kimse ‘Osman Güneren şunu söyledi’ deyip, söylemediğim bir şeyi söylemiş gibi tam tersine söylediğini de söylemeyerek hareket edemez. Bu mal babamın malı değil ama ben buraya kendimi ait hissediyorum. Biz devletin işini sahiplenerek yapıyoruz.” ifadelerini kullandı.
“ARABULUCULUK MEKANİZMASINA HAZIRIZ”
Güneren uyuşmazlığın çözülmesi için birçok yöntem olduğunu dile getirerek, “Biz gayrimenkul değerlemesi yapan bir devlet kurumuyuz. Dolayısıyla ekspertiz konusunda kendi yetişmiş uzmanlarımız var. Bu kişilerin uzmanlığı, tartışılmayacak bir uzmanlıktır. Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün yaptığı ekspertiz çalışmasını yetersiz görüyorlar. Kendileri gidip bir eksperden rapor temin edebilirler. Türkiye’de arabuluculuk denen bir mekanizma var. Bu mekanizma konuyu ele alıyor. Hukukun, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin tanıdığı bir mekanizmadır. Tarafların uyuşmazlığıyla ilgili bir karar veriyor. Vakıflar Genel Müdürlüğü kira uyuşmazlığı noktasında, arabuluculuk müessesesine hazırdır. Biz, talep gelmesi durumunda kiracılarımızla arabuluculuk mekanizmasına hazırız ve masaya oturabiliriz. Bunun dışında Kamu Denetçiliği denen bir kurum var. Ankara’da merkezi olan bir kuruluş. Bu kuruluşa da başvurulup, buradaki uyuşmazlığı Kamu Denetçiliği Kurumunun çözmesi istenebilir. Bu da bir başka yöntemdir. Son olarak da kira tespit davası açılabilir. Biz istiyoruz ki bu konu tartışılsın. Ama devletin resmi kurumları ortamında tartışılsın.” şeklinde konuştu.
Kerem Filiz
