Turizm sektörü, dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemi sürecinden oldukça kötü etkilenmiş, birçok işletme iflas etme noktasına gelmişti. Geçtiğimiz ay sınırlı sayıda da olsa gurbetçinin ülkemize giriş-çıkış yapması Edirne’de piyasaları az da olsa hareketlendirmişti. Gurbetçilerin yaşayacakları ülkelere geri dönecek olması nedeniyle Eylül ayında çok büyük zorluklar yaşayacaklarını belirten turizm işletmelerinin imdadına, Bulgaristan Sağlık Bakanlığı yetişti ve zorunlu PCR testi ve karantina uygulamasını kaldırarak sınır kapılarını açtı. Alınan kararın oldukça önemli olduğunu belirten Edirne Tanıtım ve Turizm Derneği Başkanı Bülent Bacıoğlu ile Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Baran Yazgan, sektörün canlanacağına dair umutlarının arttığını söylediler.
BACIOĞLU: “İFLAS NOKTASINA GELEN İŞLETMELER OLDU”
Edirne Tanıtım ve Turizm Derneği Başkanı Bülent Bacıoğlu, birçok turizm işletmesinin Covid-19 sürecinden olumsuz etkilendiğini söyleyerek, “Türkiye 2019 yılında Dünyada turizm konusunda oldukça önemli atılımlar yapmış ve 45 milyonun üzerinde turist ülkemizi ziyaret etmişti. 2020 yılının ilk 3 ayındaki istatistiklere baktığımız zaman da Türkiye oldukça iyi bir turizm potansiyeline sahipti ancak Covid-19 pandemi sürecinin başlamasıyla beraber Nisan ve Mayıs aylarında turizm tamamen sıfırlandı. Turizm sektörü milyonlarca çalışanı ve on binlerce girişimcisiyle beraber ciddi bir şekilde sarsıldı. Bu travmatik süreçten Edirne turizmi de ciddi anlamda etkilendi. Çünkü sınır bölgesi olması nedeniyle Edirne turizmi oldukça hassas bir yapıya sahip. Sınır kapılarının kapatılması ve iç turizme yönelik bütün turların ve turizm hareketliliğinin durması Edirne’de de çok ciddi bir şekilde sektörü etkiledi. Bu anlamda ciddi bir şekilde iflas noktasına gelen konaklama ve yiyecek-içecek işletme sahiplerinin de olduğunu biliyoruz.” dedi.
BACIOĞLU: “UMUTLARIMIZ BULGAR TURİSTLERDE”
Edirne’nin kendine has özellikleri nedeniyle birçok turistik potansiyeli olduğunu söyleyen Bacıoğlu, “Bunlardan bir tanesi de gurbetçi geçişleri. Normalde deniz kıyısı olmayan şehirlerde Ağustos ayında turizm hareketliliği çok fazla görülmez. Ama Edirne’mizin böyle bir şansı vardı. Haziran itibariyle Covid-19 sürecinin sosyal mesafe kuralına uygun olacak yiyecek- içecek işletmelerinin ve konaklama işletmelerinin açılmasıyla beraber bir can suyu gerçekleşti. Olumsuz etkilenen işletmeler bu dönemde biraz da devlet yardımlarıyla beraber kendini kurtardı. Temmuz-Ağustos atlarında tesislerimiz özellikle güvenlik açısından birçok çalışma yaptı. Covid-19 ile ilgili önlemleri alma açısından da ciddi masraflar yaparak, gerek fiziksel donanımları gerek personel eğitimlerine ciddi masraflar yaptılar. Şimdi önümüzdeki sürece baktığımız zaman Bulgaristan ve Yunanistan ile ilgili sınır kapılarımızda durgunluk söz konusuydu. Sadece gurbetçi geçişleri ve Bulgaristan ve Yunanistan vatandaşlarından çok sınırlı sayıda geçiş söz konusuydu. Geçtiğimiz yıllara göre yüzde 30 oranında azalmayla beraber gelen gurbetçilerin de artık geri dönüyor olması; tüm umutları açılan sınır kapısı nedeniyle Bulgar vatandaşlara yöneltti. Tüm umudumuz bu süreci izlemeye dayalı olacak. Çünkü Bulgaristan ve Türkiye Avrupa Birliği projeleri olsun, turizm hareketliliği olsun geliş ve gidişte hareketlilik söz konusu olabilir. Umuyoruz ki; şu bir aylık süreçte Bulgaristan ile olan hareketliliğimiz biraz artacak ve turistik tesislerimiz ve işletmelerimiz ayakta kalmaya devam edecektir.” ifadelerini kullandı.
YAZGAN: “SEKTÖRÜMÜZ 6 AYLIK SÜREÇTE YÜZDE 90 DARALDI”
Edirne Tanıtım ve Turizm Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Baran Yazgan, pandemi sürecinde konaklama işletmelerinin ayakta kalma mücadelesi verdiğini belirterek, “Sektörümüz son 6 aylık süreçte Covid-19 pandemisi nedeniyle yüzde 90 daraldı. Zaten birçok otelimiz 1,5-2 ay süreyle işletmelerini kapatmak durumunda kaldı. Kısa çalışma ödeneğinden ve ücretsiz izinden yararlanan birçok işletme oldu. Tabiri caizse ayakta kalma savaşı verildi. Normalleşme sürecine geçilmesiyle birlikte otellerimiz de yeniden açılmaya başladı. O dönemde de geçtiğimiz yıllara oranla yüzde 70 az olmakla beraber gurbetçiler ülkemize geldi ve konaklamalar yaptı. Şu anda da yaşadıkları ülkelere dönüş yolculukları başladı. Bu dönemde de konaklıyorlar. Gurbetçiler özelinde baktığımızda otellerde yüzde 30 gibi bir doluluk oranı söz konusu. Yerli turistlerin gelmemesi nedeniyle sıkıntılar devam ediyor.” dedi.
YAZGAN: “ALINAN KARAR ÇOK ÖNEMLİ”
Bulgaristan Sağlık Bakanlığı tarafından zorunlu PCR testi ve karantina uygulamalarının kaldırılmasını da değerlendiren Yazgan, “Bulgar vatandaşlarımızın artık testsiz gelip- gidecek olmaları açıkçası sektörümüz için çok önemli bir durum. Tabi sağlık çok önemli. Tedbirlere uyularak ziyaretlerin yapılması gerekiyor. Sağlık olmadıktan sonra ticaretin de, paranın da bir anlamı yok. Ama iş olmadan da sektörlerimizin ayakta durabilmesi mümkün değil. İşverenlerin ve işgörenlerin yaşayabilmesi mümkün değil. Bu süreçte açıkçası biz çok korkuyla girdik. Çünkü gurbetçiler ülkelerine dönmeye başladı, yerli turistler gelemiyordu. Bu nedenle sektörümüzde Eylül ayı için büyük bir korku ve panik havası vardı. Bu anlamda Bulgaristan Sağlık Bakanlığı’nın almış olduğu karar çok önemli. Eylül ayı itibariyle Bulgar turistler Edirne’ye günübirlik ya da konaklamalı olarak gelecek demektir. Bunlar bizim için çok önemli. Kendi işletmem özelinde konuşmam gerekirse; alınan kararın hemen ardından grup rezervasyonları aldığımızı söyleyebilirim. Bu süreç iyi yönetilirse, sektör hareketlenmeye başlar.” ifadelerini kullandı.
YAZGAN: “SON ZAMANLARDAKİ EN BÜYÜK MALİYET, SERTİFİKASYON”
Pandemi sürecinde sektöre devlet tarafından çeşitli destekler sağlandığını da dile getiren Yazgan, “KDV indirimleri yapıldı, konaklama vergisi kaldırıldı. KDV-SSK ile ilgili ötelemeler var. Ötelenen ödemelerin de zamanı gelmeye başladı. Sektörümüzün bu konuda dikkatli olması gerekiyor. Ekonomik olarak iyi bir politika izlenmesi gereken zamandayız. Çünkü ödemeler dönmeye başladı. Tabii takdir ederseniz ki krediler kullanıldı bunların da ödeme zamanı geldi. Artık dikkatli davranmak gerekiyor. Çünkü borçla borç ödenmez, iş yapmamız lazım. Sektörün son zamanlardaki en büyük maliyetlerinden birisi, sertifikasyon. Bu sertifikasyon bizim müşterilerimizi inanılmaz derecede ilgilendiriyor. Bunu talep ediyorlar, görmek istiyorlar. Sertifikayı kağıt olarak oraya koymak yeterli bir şey değil. Müşterimiz geldiğinde uygulamasını da görmek istiyor haklı olarak. Gelen bir daha geliyor ya da başkalarını yönlendiriyor. Bunun bir maliyeti var. Aylık sadece sertifika maliyeti 1000 TL. Ayrıca bunun oluşturulabilmesi için 20 bin ile 50 bin TL arasında sabit yatırım yapmak gerekiyor. Sektörümüzün yüklerinden birisi tabii ki ama bu süreçte de mecburuz.Bu maliyetleri çıkarabilmek için müşterilerimizi kaçırmamamız gerekiyor. Bunun için de daha çok çalışacağız. Sağlık yönünden sıkıntıların artmasını engellemek için elimizden geleni yapacağız ki; bir daha aynı şeyi yaşamayalım.” şeklinde konuştu.
