Grip aşısı, yaptırılmalı mı ?

    Özel Trakya Hastanesi Başhekimi ve KKB Uzmanı Op. Dr. Bülent Halil Havza, kış mevsimine girmemiz ve havaların soğumasıyla grip konusunda uyardı. Grip ve grip aşısı hakkında konuşan Havza, kimlerin grip aşısı olması, ne zaman olunması, ne kadar doz uygulanması, yan etkileri ve birçok konu hakkında bilgiler verdi. 
     KİMLER GRİP AŞISI OLMALI?
    Havza, kimlerin grip aşısı olması gerektiği konusunda bilgiler vererek, “Astım, diyabet, kalp hastalığı, böbrek hastalığı, nörolojik ya da nöromuskuler hastalıkları olan çocuklar ve bu çocuklar ile aynı evde yaşayan diğer kişiler risk grubunda olmasa bile mutlaka aşılanmalıdır. Örneğin; evde astımlı bir çocuk var ise evdeki herkesin aşılanması önerilmektedir. Bağışıklık sistemleri baskılanmış kişiler: Kanser hastaları, organ ve kemik iliği nakli yapılanlar ve bu kişiler ile aynı evde yaşayanlar, uzun süreli aspirin tedavisi alan çocuk ve adolesanlar, hasta bakımı ile ilgilenen sağlık çalışanları, 6 ay – 5 yaş arası çocuklar (Özellikle 6 ay – 2 yaş arası çocuklar), hamile kadınlar (hamileliğin ilk 3 ayından sonra grip aşısı yapılabilir), emziren anneler (bebeğini emziren bir annenin grip aşısı olmasında bir sakınca yoktur), 6 aydan küçük çocukların bulunduğu evlerde yaşayanlar ve özellikle bu çocukların bakımları ile ilgilenenlerin de grip aşısı yaptırmasını öneriyor.
    “ARALIK AYINDAN ÖNCE AŞILANMA BİTİRİLMELİ!”
    Grip enfeksiyonu her mevsimde ortaya çıkabilir, bununla birlikte grip enfeksiyonlarının çoğu ekim- mayıs ayları arasında oluşur. Son yıllarda grip enfeksiyonlarının önemli bir kısmı Ocak ve şubat aylarında ortaya çıkmıştır. Aşının koruyuculu etkisi 2 -3 hafta sonra ortaya çıkar. Bu nedenle tavsiye edilen yıllık grip aşısının aşı kullanıma sunulur sunulmaz grip salgını başlamadan önce eylül – ekim aylarında yapılması ve hastaların aşılanmalarının Aralık ayından önce bitirilmesidir. Ancak kişi gribe yakalanmamış ise aşılama grip sezonunun sonuna kadar uygulanabilir.
    DOZ NASIL UYGULANMALI?
    Daha önce aşılanmamış; 3 yaşın altındaki çocuklarda aşı yarım doz  (0.25 ml)  yapılır ve 4 hafta sonra ikinci doz yapılır. Eğer geçen yıl aşı yapıldı ise ( tek doz bile olsa)  3 yaşın altındaki çocuklarda tek doz ve yarım doz aşı yeterlidir. Daha önce hiç grip aşısı yaptırmamış olan 3-8 yaş arası çocuklara 4 hafta ara ile  iki  tam doz  ( 0.5 ml)  yapılır. 9 yaşın üzerindeki çocuklarda tek doz ve tam doz aşı yeterlidir.
    KİMLER OLMAMALI?
    6 aydan küçük bebekler, şiddetli yumurta alerjisi olan kişiler, geçmişte grip aşısı ile şiddetli alerjik reaksiyon öyküsü olan kişiler, influenza aşısı yapılmasını takiben 6 hafta içinde Gullian- Barre sendromu geçirme öyküsü olan kişiler, ateşli orta- ağır hastalığı olan kişiler grip aşısı olmamalıdır.
    GRİP AŞISININ YAN ETKİLERİ!
    Ülkemizde Atlasbet uygulanan aşılar inaktif yani canlı olmayan virüslerden oluşuyor. Bu nedenle aşının hastalık yapma riski yok. En sık görülen yan etkisi aşı yerindeki ağrı ve hassasiyet. Aşı iyi tolere edilmektedir. Aşı sonrası nadiren hafif geçen 1-2 gün içinde kendiliğinden geçen nezle türü bir şikayetler oluşabilir. Sistemik ve lokal etkiler 24-48 saat içerisinde kaybolur. Yumurtaya şiddetli alerjisi olan kişiler alerji uzmanına danışarak grip aşısı yaptırmalı. Hafif alerjisi olan kişiler aşıyı yaptırabilirler. Hafif üst solunum yolu enfeksiyonunun varlığı aşı yapılmasına engel değildir. En sık sorulan sorulardan biri de grip aşısının içinde thimerosal( Civa bazlı koruyucu) olup olmadığı ve bunun olası zararlarına ilişkindir. Civa bazlı koruyucu bir madde olan thiomersal çok dozlu aşıların içinde başka mikrorganizmaların bulaşmasını engellemek için eklenmektedir. Tek doz aşılar koruyucu olarak Civa (Thimerosal) içermemektedir. Ayrıca bilimsel çalışmalar içinde bu koruyucu madde bulunan aşılar ile lokal şişlik kızarıklık dışında önemli bir zararlı etki bildirilmemiştir.
    “AŞI OLSANIZ DA DİKKAT ETMENİZ GEREKENLER VAR”
    Aşı olsanız da olmasanız da aşının koruyuculuğu yüzde 100 olmadığı için çocuklarınızı ve kendinizi gripten korumak için aşağıdaki önlemlere dikkat etmeniz önerilir. Ellerinizi sık sık yıkayın. Virüsün en önemli bulaşma yolunun  virus bulaşmış  ellerin göz ve ağız ile teması olduğunu unutmayın. Ellerinizi özellikle, yemekleri hazırlamadan önce ve sonra, yemek yemeden önce, tuvaleti kullandıktan sonra, elleriniz kirli olduğunda, evde birisi hasta olduğunda daha sık olmak üzere sabun ve su ile yıkayın. Küçük çocukların ağızlarına götürdüğü oyuncaklar ve objelerin dezenfeksiyonu önemlidir. Yüzeylerinde yıkanabilen ya da kullanıldıktan sonra atılan kağıt havlular ile temizlenmesi uygun olacaktır. Çocuğunuzun burnunu kullanıldıktan sonra atılan kağıt mendiller ile temizleyin.
    GRİPLE, SOĞUK ALGINLIĞI NASIL AYIRT EDİLİR?
    200 'den fazla virüs soğuk algınlığına yol açar. Grip ise İnfluenza A ve B viruslerinin yol açtığı bir enfeksiyondur. Soğuk algınlığının gripten ayrımı önemlidir. Soğuk algınlığında ateş yoktur ya da hafiftir, gripte ise yüksek ateş vardır. Üst solunum yolu enfeksiyonlarında baş ağrısı bazen vardır, gripte ise baş ağrısı hemen her zaman vardır. Üst solunum yolu enfeksiyonlarında hapşırık sıklıkla vardır, Gripte hapşırık daha az sıklıkla rastlanır. Üst solunum yolu enfeksiyonlarında hafif öksürük, gripte ise daha şiddetli öksürük vardır. Üst solunum yolu enfeksiyonlarında hafif halsizlik vardır, çocukların enerji düzeyi çok etkilenmemiştir. Gripte ise halsizlik daha belirgindir ve haftalar sürebilir. Üst solunum yolu enfeksiyonlarında boğaz ağrısı genellikle vardır, gripte boğaz ağrısı daha nadiren rastlanır.
    “GRİP OLAN KİŞİNİN ORTAMA GİRİP ÇIKMASI BİLE RİSK ALTINA SOKABİLİR”
    Grip olan kişiler hapşırık ve öksürük ile grip mikrobunu yayarlar. Bu kişilerin etrafında bulunduğunuzda grip mikrobu ağız ya da burun yolu ile vücudumuza girer. Grip olan bir kişinin dokunduğu kapı kolu, telefon ahizesi, musluk gibi yerlere dokunduğunuzda daha sonra ağzınıza ya da burnunuza dokunduğunuzda da virüs size bulaşabilir. Hasta kişinin kapalı bir ortama girip çıkması bile o ortamda bulunan kişileri virüsün bulaşması açısından risk altına sokabilir.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
    Grip olan çocuklarda destekleyici tedaviler verilebilir. Çocuğun dinlemesi, bol sıvı alması, ateş, kas ağrılarını gidermek için parasetamol – ibufen gibi ateş düşürücü ağrı kesicilerin verilmesi önerilir. Küçük çocuklarda burunun serum fizyolojik ile temizlenmesi ve sekresyonların aspire edilmesi çocukları rahatlatır. Antibiyotikler sadece bakteriler üzerinde etkili fakat virüsler üzerine etkili olmadıkları için grip tedavisinde hiçbir yarar sağlamazlar. Özellikle risk grubunda olan bazı hastalarda ilk şikayetlerin başlamasından sonraki 24 - 48 saat içerisinde antiviral bazı ilaçların verilmesi bulguların daha az şiddetli olması ve daha kısa sürmesini sağlar.” dedi.